bamiyan budaları ne demek?

Bamiyan Budaları, Afganistan'ın Bamiyan Vadisi'nde bulunan, devasa boyutlarda olan Budha heykelleridir. Bu heykeller, tarihi Buda figürünün en büyük örneklerindendir. İki heykel de Buda'nın oturma pozisyonunda, kayalara oyulmuş şekilde yapılmıştır.

Bamiyan Budaları, 6. yüzyıldan itibaren inşa edilmeye başlanmıştır. İyonyalı ve Bactria'nın sanat etkilerini yansıtan bu eserler, Buda heykellerinin en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Heykellerin yapımında genellikle kaya blokları kullanılmış, taşınabilen parçalar define avcıları ve Taliban saldırıları nedeniyle tahrip olduğu için bugün genellikle sadece heykellerin temel kısımları günümüze ulaşabilmiştir.

Bamiyan Budaları, 2001 yılında Taliban tarafından yok edilmiştir. Taliban, heykelleri İslam'a saldırı olarak görmekteydi ve İslam'ın yasakladığı putperestlik olarak değerlendirmekteydi. Bu nedenle, heykelleri dinen yanlış bulduklarını ve onları tahrip etmeleri gerektiğini açıklamışlardır. Bu tahrip, kültürel mirasın kaybolmasına ve dünya çapında büyük bir tepkiye yol açmıştır.

Bamiyan Budaları, dini ve kültürel bir simge olarak büyük öneme sahiptir. Ayrıca, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır. Ancak, heykellerin yok edilmesiyle birlikte sadece temel kısımları kalmış ve geri kalan kısımlar kaybolmuştur. İleride, heykellerin restorasyonu veya yeniden inşası gibi çalışmalar gerçekleştirilmesi de gündeme gelebilir.